góþo kono, þeirar es lQgþomk, arm yfer (d.i. es lagþe arm of mik) Hqv 107*;

III. praepos. (nur in denpros. stücken); A. c. dat. über (auf die frage: wo?): fugl sat í limunum uppi yfir honum (Atla) HHv 12, Guþrún sat yfir Sigurþi dauþum Br 20 pr 9; B. c. acc. über; a) auf die frage: wohin?: (Atli) fór yfir ána HHv 5 pr 5, kómu leiptr yfir þá (Helga) HHII 16 pr 3, Fáfnir skreiþ yfir grQfna Fm 5, rak hana (Guþrúnu) yfir fjQrþinn Ghv 3; b) auf die frage: ivo ?: Skaþi tók eitrorm ok festi upp yfir ann lit Loka Ls 65 pr 4.

NB. In den poet. stücken ist yfer als praepos. in dieser ausg. überall durch die altere form of ersetzt (c. dat. Vsp 19* 43*HHqv 131 Br 74 Gßr11217* 11122 Hm 73; c. acc. Hrbl 30 Hlr 123). — über das Verhältnis von of zu yfer s. unter fyr. Compositum: yfer-maþr. yfer-maþr, m. (norw. yver-mann, fær. yvir - maður, schwed. öf ver - man, dän. over-mand) Übermensch, ausser gewöhnt, tüchtiger mensch: pl. dat. qII þótte ætt sú meþ yfermqnnom Hdl 134.

yggr, adj. schrecklich, verderblich (?): n. sg. nom. yggt vas þeim síþan ok et sama sunom Gjiika Aml3.

ykkarr, pron. poss. (norw. dykkar, aschwed. ikkar, ikar, iker; got. iggqar, alts. inca, ags. incer) euch beiden gehörig: m. sg. nom. þat's ykkarr beggja bane Bm 6*, svá vas á vísat, sem under være bane ykkarr beggja Am 124; dat. illra orþa eromk ón at ykrom syne Skm 21; pl. acc. (q) bryte føtr ykra brø|>ra her tveggja Am 243; f. sg. nom. B<?J)vildr .. einga-d otter ykkor beggja Vkv 384, sømre være syster ykkor frumver sinom at fylgja dauþom Sg 601, syster vas ykkor Svanhildr of heiten Hm 31; n.sg. dat. orþs þykker enn vant ykro hvqroge Hm 93; pl. nom. SQnn mono verþa qIiiiqI, Heþenn! ykkor beggja HHv 332; dat. ørlQgom ykrom skyleþ aldrege segja seggjom frå Ls25*. ýkva s. vik va.

*ylfskr, adj. wölfisch; treulos, verräterisch: m. sg.nom. ylfskr (ylfstr B) es vegr okkarr at ríþa eyrinde Akv 84.

ýmiss, adj. (norw. ymis, fær. ymissur, ymiskur, aschwed. ymis, yms) verschieden: m. pl.nom. gengo aller, ok þó ýmser af heilom hug, hana (Brynhilde) at letja

Sg 44*; dat. Ullr (reiþ) ýmissom (hestom) FM12*6A, unna einom né ýmisom Sg40*; acc. hana (Gná) sendir Frigg i ýmsa staþi FM4L; n.sg. acc. ýmisthugþe(Gunnarr) 6 jafnlanga stund Sg 141.

ymja (umþa; nonv. fær. ymja) rauschen, erklingen: prs. ind. sg. 3. ymr et aldna tré (Yggdrasell) Vsp 472, ymr allr jqton-heimr Vsp 482r; prt. ind. pl. 3. umþo 10 Qlskáler Atla vinh^fgar Akv 3 71.

ymr, m. (norw. ym) getöse, lärm: sg. nom. varþ ára ymr ok iarna glymr HH 128*, ymr varþ á bekkjom Akv 41*. ynþe, n. (norw. dän. ynde, fær. yndi) 15 glückseligkeit, wonne, lust: sg.nom. jarls ynþe þóttomk etke vesa, nema viþ þat lik (Billings mey) at lifa Hqv 963, at øngo verþr vnþe síþan vitro vife (Guþrúno) Orp 513; gen. þar (á Gimlee) skolo 20 dyggvar drotter bygg va ok of aldrdaga ynþes njóta Vsp 644, nam at vaxa fyr vina brjoste almr itrborenn (Helge) ynþes ljóma HHI92; dat. hvé mon at ynþe epter verþa mægþ meþ mQnnom? Grp 44*, 25 verþr eige mer verr at ynþe Gpr II343, (Fróþe) hét hváregre hvílþ né ynþe, áþr hann heyrþe hljóm ambátta Grt 23.

yppa (pþ; norw. fær. aschwed. yppa, dän. yppe; ags. yppan) 1) in die höhe 30 heben, empor heben, erheben (eho): prt. ind.pl. 3. Bors syner bjQþom of ypþo Vsp4*; part. prt. n. sg. acc. svipom hefk nu ypt fyr sigtiva sunom Grm 45*; 2) öffnen (eho): prt. ind. sg. 3. (mit suffig. negat.) 35 (Guþrún) ypþet litt hurþom Am 44* (s. sp. 626 *2).

ýr, m. (alts. ich, ags. íw, éow, ahd. íwa, íha, f.) eibenbaum, eibe; in: ý-boge. yrkja (orta; norw. fær. yrkja, aschwed. 40 yrkia, adän. yrkiæ; got. waurkjan, alts. wiikian, wurkian, ags. wyrcean, afris. werka, wirka, ahd. wirkan) 1) wirken, machen, tun, zu stande bringen: part. prs. m. pl. acc. år skal risa sás á yrkjendr 45 fá (wenige arbeiter) Hqv 59* (Sievers, Beitr. 12, 486 ff.); 2) dichten: part. prt. f. sg. nom. um þetta er sjá kviþa ort Akv 4.

yrkr, adj. (norw. yrk; vgl. ahd. wurcho 60 (arbeiter') wirksam, tätig; in: half-yrkr. yrmlingr, m. (norw. yrmling) junge schlänge: sg. dat. qtol VQro augo (Jarle) sem yrmlingo Bß 34*.