schichten: skyldu æsirnir hlaþá upp gullinu Bm 5 pr 2; koma u. herauf- (hinauf-) kommen: (vQlva) sér upp koma Qþro sinne jQr{) ór æge Vsp 59 *, Ofjrører es nu upp komenn á alda vés jaþar Ilqv 106*, utan garþa sá hann (Svipdag) upp of koma þursa þjóþar sjQt Fj 1*, þeir (HjQivarþr) kómu upp á fjall HHv 5 pr 2, esa mer ørvænt, nær óro komer, skars! upp und skipe HHv 23*; 1 i t a u. aufivärts blicken: upp lita skalattu i orrosto Hqv 128*; lúka u. aufschliessen, öffnen: hus hefr upp lokesk Fj 44*, upp's haugr lokenn HHII41*, hliþverþer hQrar borgar grind upp luko OþrII372; nema u. her aufnehmen (erfinden?): namk upp runar, øpande namk Hqv 139*; risa u. aufstehen, sich aufrichten: þar hann (Þundr) upp umb reis, es hann aptr of kvam Hqv 145*, upp reis Óþenn Bdr 2*, (Rigr) reis upp þaþan Bß 52, upp ristu, Þakráþr! Vkv 412, rammhugaþr (SigvQrþr) reis upp vij) beþ Sg 252, upp reis Gunnarr Sg 42 *, létosk feir (Gunnarr) fliser aller upp risa Am 212, annan réþ (Guþrún) hQggva, svát sá upp reisat Am 4 7*; ríþa u. hinauf-reiten: Sigurþr reiþ upp á Hindarfjall Sdl; set jask u. sich aufrichten: hon (Sigrdrifa) vaknaþi ok settiz hon upp Sd 10; slyng va u. emporxiéhen: (SinfjQtle) slQng upp viþ i'Q rauþom skilde HHI34*; snua u. empor ivinden: siklingar snøro upp viþ tré vefnistingom HHI 27*; standa u. aufstehen: stóþ hann (Geirroþr) upp Orm 54 pr 3, þá stóþ Yíþarr upp Ls 10 pr 1, standeþ upp, jQtnar! Þrk222; stinga u. hinaufstechen: Þórr stingr þá stafnum Griþarvéli upp undir ráfit (upp i rap tana Wr) FM 617; taka u. heraufholen, herausnehmen: þú mont finna Fáfnes bøle ok upp taka auþ enn fagra Orp 132, brá hón (Guþrun) til bots bjQrtom lofa ok upp of tok jarknasteina Gßr III82; troþa u. ausstopfen: æsir .. tráþu upp otrbelginn ok reistu á fætr Bm 5 pr 1; vaxa u. aufwachsen: upp óx þar Jarl á fietjom Bp 35*, upp óxo þar Jarle borner Bß 432, óx Sigurþr þar upp i barncesku Sf 30; emporivachsen, sich steigern: vex mér ásmegen jafnhQtt upp sem himenn FM610; verpa u. hinaufwerfen: upp ek varp augom Al v alda sunar á þann enn heiþa himenn Hrbl 51, upp ek þér verp
ok á austrvega Ls 59*; vinda u. emporheben: (Hlórriþe) vatt meþ austre upp lQgfáke Hym 282; upp or oben heraus: stóþ þar skjaldborg ok upp ór merki Sd 4. 5 Composita: up-heimr, up-himenn, up-lok, up-regen, up-rinna, up-vesa. uppe, adv. (norw. aschwed. uppe, fcer. uppi, adän. uppæ, oppæ; alts. uppa, uppe, ags. uppe, afris. uppa, oppa; vgl. got. 10 iupa, ahd. uffe) oben: þat kann ek et tolfta, ef ek sé á tré uppe váfa virgelná Hqv 157*, uppe estu, dvergr! of dagaþr Alv 35*, ox svá mjQk áin, at uppi braut á Qxl honum (fór) FM6*Wr, þú skoller 15 viþ ský uppe Vkv 39 *, fugl sat i limunum uppi yfir honum (Atla) HHv 12; hafa u. erwähnen, nennen: þat mon æ uppe, meþan Qld lifer, langniþja tal Lofars hafat (diese ahnenreihe bis %u L. hinauf wird 20 immer genannt werden (bekannt und berühmt bleiben)' Vsp 16*; vesa u. offenbar iverden, %um Vorschein kommen: alt es senn, ef hann (afglape) sylg of getr, uppe es þá geþ guma Hqv 17* (anders 25 FJ, Ark. 4, 44 und Eddal. I, 116), létat buþlungr boter uppe (seil, vesa) , Hess keine busse %um Vorschein kommen, gewährte keine busse' HHI 12*; bekannt sein: uppe mon (mon uppe), meþan Qld 30 lifer .. nafn þítt (þítt uafn) vesa Orp 23* 43*.
*up-regen, n.pl. die oben befindlichen (in der höhe waltenden) gölter: nom. (jQrþ) kalla aur upregen Alv 10*. 35 *up-riima (rann) aufgehen: part. prs. f. sg. dat. at uprinnande solo (beim auf-gang der sonne' Hrbl 142A.
up-vesa (vas) oben sein: part. prs. f. sg. dat. at upvesande solo (während die 40 sonne noch am himmel steht' Hrbl 142. úr, n. (norw. ur) Sprühregen, feuchter nebel; in: ur-svalr, ur-vQn.
úregr, úrogr, adj. (ags. úrig in com-positis) feucht: m.sg. acc. urgan stafn 45 ek hef opt buet HEvl5*;r f.pl. acc. óko ærer úrgar brauter Bß 40*, úrgar brauter árnaþu aptr heþan! Fj 2 *; n. pl. acc. mål kveþk okr fara ureg fjQll yfer Skm IO2, liþo þá unger ureg fjQll yfer Hm 11*. 50 Compositum: úrog - hlýra.
* úrog - hlýra, adj. indccl. mit feuchten wangen; f. sg. nom. úroghlýra jó frák spjalla Opr II5 2.