heiter, es ek se brúþe á þjóþmæra J>ruma? Fj 35*, hvat J>ær meyjar heita, es fyr Menglaþar kneom sitja sáttar saman? Fj 378, hvat visser Jm, at vér seem, snót svinnhugoj)! es sefahefndom? HHII IO1, hvat þjóþkonung þegnar nefna? Grp l2; in indirekter frage: hins viljak nu spyrja, hvat Jm heiter? Hrbl 24; d) ob (in indir. frage): frå Grimhildr .. hvat ek væra hyggjof) .. Gßr II17 4B;
B. indefm. 1) irgendeiner: m. dat. mær's mér tíþare an man manne hveim ungom í árdaga Skm 71, matr sé þér leiþare an manna hveim enn fráne ormr mej) íirom Skm 27B; 2) was nur immer, gewöhnt, mit anfügung einer enklit. (es, ge): n. nom. glqþom's betra an sé glúpn-anda, hvats at hende kømr Fm 29% heill es hugr Atla, hvatkes J>ik dreymer Am 19*; acc. hvat it æser tveir drýgþoþ i árdaga, firresk æ forn røk firar Ls 25*; 3) jeder; jedes, jegliches, alles; a) alleinstehend: m. dat. orþstirr deyr aldrege hveims sér góþan getr Hqv 764, ofrmælge mikel hykk at illa gete hveims viþ kald-rifjaþan kømr Vm 10% koster 'o betre heidr an at kløkkva sé hveims fuss es fara Skm 132, (J>at ero) mætar megenriinar hveims þær kná ó vil tar ok óspiltar sér at heilom hafa Sd 19% (Brynhildr) hratt af halse hveim þar sér Sg 44*; n. nom. dælt es heima livat Hqv o2; b) mit nachfolg, gen. pl.: m. dat. ofdrykkja veldr alda hveim, es sina msélge né manat Ls47s} hveim verþr liQlJ>a hefnd léttare síþan til sátta, at sunr lifet Sg 12n; n. nom. hende enne héfgre drepk þik Hrungnes bana, svát þér brotnar beina hvat Ls 61*; acc. heima alla nio hefk of faret ok vitat vætna hvat Alv 8b4; c) attributiv: m. dat. øng es sott verre hveim snotrom manne an sér øngo at uua Hqv 94*.
Compositum: hot-vetna (d. i. hvat-vetna).
hvalr, m. (norw. kval, fær. hvalur, aschtoed. adän. hval; ags. hwal, ahd. wal) walfisch: pl. acc. dró mærr Hymer mój)0gr hvale einn á Qngle upp senn tvaa Hym 22% heim hvale haf til béjar Hym 273.
Compositum: hraun - hvalr.
hvar, adv. (norw. kvar, fær. aschived. adän. livar; got. har, alts. hwar, ags. hwær, afris. hwer, ahd. hwår) A. inter-
rogat. 1) iuo? a) in direkt, frage: gestr's inn komenn, hvar skal sitja sjå? Hqv 22, hvar ytar tunom i .. hQgg vask hverjan dag? Vm 40*, hvar namtu þosse en hnøfelego 5 or|)? Hrbl 111, hvar satt brúþer bita hvassara? ßrk 25 % hvar gaztu, Vølundr, vise alfa! ora aura i UlfdQlom? V.kv 14% hvar, hermeger! heima eigoþ? HHII52, hvar hefr, hilmer! hilde vakþa? HHII7% 10 hvar's nú SigvQi'þr, seggja dróttenn, es frændr miner fyrre ríþa? Br 63; b) in indirekt, frage: sól né visse hvar sale åtte Vsp 5 % stjQrnor né visso hvar staþe Qtto Vsp 5 % alt veitk, Oþenn! hvar anga 15 falt Vsp 28% óvist es at vita, hvar ó vin er sitja á flete fyrer Hqv l4, sér Jm Agnar .. hvar hann eir bQrn vij) gýgi i hellinum? Grm 16, séjm livar sitja und salar gafle! Hym 12l, finna þeir (sendimenn) i helli 20 nQkkorum hvar gýgr sat FM 59, heyrj)i SigurJjr hvar igj>ur mæltu Fm 39 pr 3; 2) wohin? in indirekt, frage: ósýnt es hvar at åpne kømr Bm 25% fra Grimhildr .. hvar værak komen Gßr II 174; 25 B. indefin. 1) überall: hQlf es Qld hvar Hqv 534; hér ok hvar (hier und da) munde mér heim of bojiet, ef J>yrftak at mQlunge mat Hqv 67*; 2) hvars (d.i. hvar es) a) wo immer, überall wo: HeiJje 30 héto, hvars til husa kvam, vqIo velspaa Vsp 22 % seij) hvars kunne Vsp 22 % hvars |m bQl kant, kvejm J>at bQlve at Hqv 126% hvars Jm q1 drekr, kjós J)ú þér jarþannegen Hqv 136*, hvars hatr vex 35 mej) hildings sunom, J>at mak.bøta brått Hqv 153% øj>e þér duge, livars J>u skalt, Aldafaþer! orþom mæla jQton Vm4 augna gamans fyser aptr fån (lies: flestan?), hvars hann getr svást at sea Fj52, bjarga svinnar 40 hvars menn blota f>ær Fj 40* (conjectur von Bugge), skalf Mistar marr hvars meger fóro HHI494, ægéshjalmr bergr einunge, hvars skolo vreiþer vega Fm 172, hugr es betre an sé hjQrs megen, 45 hvars skolo vreif)er vega Fm 282, for-njósnar augo þurfo fira syner, hvars skolo vreif>er vega Sd 272, þat réþk J)ér et nionda, at Jm nQom bjarger, hvars Jm á foldo fij>r Sd 332, ek mon okkor øj>re 50 J>ykkja, livars øj>le menn okkart kunno Hir 3% liøg vasat (Guþrún) at hjaldre, hvars hón hendr feste Am 46*; hvarges (d. i. hvar-ge es) dass.: lifa mon J>at